5 Minuty
Chińscy producenci samochodów intensyfikują obecność produkcyjną na Starym Kontynencie. Przykłady ostatnich inwestycji mówią same za siebie: Xpeng korzysta z zakładów Magna Steyr w Grazu do montażu modeli G6 i G9 w systemie SKD, Chery przejął dawną fabrykę Nissana w Barcelonie i montuje tam model Ebro S700, a BYD buduje zakład w węgierskim Szeged z planowanym startem produkcji w 2025 roku oraz planuje kolejną fabrykę w Turcji. Wśród innych chińskich graczy obecnych lub rozważających inwestycje w Europie są GAC, SAIC (właściciel MG), Great Wall Motor, Dongfeng czy producenci baterii tacy jak CATL i EVE.
Dlaczego Węgry, a nie Polska?
Węgry stały się głównym celem chińskich inwestycji samochodowych. Przyciągają one producentów nie tylko dzięki subsydiom i konkurencyjnym kosztom pracy, ale też uporządkowanej administracji i aktywnej roli rządu w negocjacjach strategicznych. Efekt jest widoczny: przemysł motoryzacyjny zatrudnia tam około 150 tysięcy osób i stanowi blisko jedną piątą produkcji przemysłowej kraju. W Debreczynie powstała fabryka BMW z przeznaczeniem do produkcji modeli elektrycznych, a chińscy producenci baterii planują ogromne zakłady, co tworzy synergiczne klastry produkcyjne.
Polska na uboczu: potencjał kontra rzeczywistość
Na papierze Polska ma mocne atuty: ponad 200 tysięcy pracujących w sektorze motoryzacyjnym, obecność dużych zachodnich koncernów (Stellantis, Volkswagen, Toyota) oraz rozwinięty łańcuch dostaw komponentów. Mimo to, chińskie inwestycje omijają nasz kraj na rzecz lokalizacji takich jak Węgry, Hiszpania czy Austria. Powody to m.in. brak spójnej strategii przyciągania inwestorów, niejasne decyzje w sprawie wsparcia elektromobilności oraz mniej skoordynowana pomoc administracyjna na poziomie centralnym i lokalnym.
Wpływ na infrastrukturę i logistykę
Rozlokowanie fabryk ma bezpośrednie przełożenie na infrastrukturę transportową. Nowe zakłady wymagają sprawnej sieci dróg, połączeń kolejowych dla transportu komponentów i gotowych aut, a także dostępu do portów morskich i lotnisk dla obsługi międzynarodowej logistyki. Przykładowo, lokalizacje w Hiszpanii i Austrii korzystają z bliskiego dostępu do portów i sieci kolejowej, co obniża koszty logistyczne. W kontekście Polski to sygnał, że rozwój infrastruktury drogowej, modernizacja kolei towarowej i wzmocnienie połączeń portowych mogą zwiększyć atrakcyjność inwestycyjną kraju.
Wyzwania dla transportu i logistyki
Powstanie fabryk EV i zakładów baterii generuje nowe potrzeby: większy ruch ciężarówek, wzrost zapotrzebowania na intermodalne terminale, konieczność modernizacji linii kolejowych i inwestycji w magazyny dla komponentów. Efektywna logistyka łańcucha dostaw staje się czynnikiem konkurencyjnym, a brak inwestycji w infrastrukturę może zniechęcić zagranicznych inwestorów.
Transport publiczny i mobilność lokalna
W regionach z fabrykami wzrasta też zapotrzebowanie na usługi transportu publicznego: rozbudowę siatek autobusowych, połączeń tramwajowych, a w większych ośrodkach także szybką komunikację podmiejską. Przyciąganie pracowników wymaga planowania mobilności — dogodnych dojazdów do zakładów, parkingów P+R oraz rozwiązań dla ruchu rowerowego i carpoolingu. To element, który wpływa na kalkulacje kosztów pracy i na decyzje inwestorów co do lokalizacji.
Polityka rządu i regulacje
Rządy mają szeroki wachlarz narzędzi: ulgi podatkowe, granty, wsparcie administracyjne, inwestycje w infrastrukturę oraz zachęty do tworzenia centrów R&D. Sukces Węgier pokazuje, że skoordynowane działania i strategiczne umowy z inwestorami przynoszą rezultaty. Polska dysponuje atutami, ale zabrakło spójnej, długofalowej polityki dla przyciągania producentów samochodów z Chin — zwłaszcza tych związanych z elektromobilnością i produkcją baterii.
Bezpieczeństwo i wpływ na środowisko
Produkcja pojazdów elektrycznych oraz zakłady baterii niosą za sobą wyzwania środowiskowe i bezpieczeństwa. Produkcja akumulatorów wymaga surowców, których pozyskiwanie i recykling muszą być regulowane i monitorowane. Konieczne są przepisy dotyczące gospodarki odpadami, kontroli emisji oraz standardów BHP w zakładach. Z punktu widzenia transportu ważne są także normy przewozu materiałów niebezpiecznych i zabezpieczenie łańcucha dostaw przed incydentami.
Znaczenie ekonomiczne i społeczne
Fabryki samochodów oznaczają miejsca pracy, transfer technologii i wsparcie dla regionów. Tworzenie klastrów produkcyjnych sprzyja rozwojowi dostawców i usług pokrewnych, a także może zwiększyć przeciętne wynagrodzenia. Jednocześnie pojawia się ryzyko niedoboru kadry wyspecjalizowanej — problem, z którym już borykają się inwestorzy w innych krajach i który wymaga programów szkoleniowych, współpracy z uczelniami i polityki migracyjnej ukierunkowanej na fachowców.
Wnioski i rekomendacje dla Polski
Chińska ekspansja produkcyjna w Europie to proces, który już zmienia krajobraz przemysłu motoryzacyjnego. Polska ma potencjał, by przyciągnąć część tych inwestycji, ale potrzebuje spójnej strategii: skoordynowanej obsługi inwestora, inwestycji w infrastrukturę drogową i kolejową, rozwoju portów i intermodalnych hubów, wsparcia dla centrów R&D i szkoleń kadr. W kontekście transformacji w kierunku elektromobilności kluczowe będą także polityki dotyczące gospodarki bateriami, sieci ładowania oraz standardy środowiskowe i bezpieczeństwa. Czasu jest coraz mniej — decyzje podejmowane dziś zadecydują, czy Polska będzie ważnym graczem w nowej mapie europejskiej produkcji samochodów, czy pozostanie na jej peryferiach.
Źródło: money
Zostaw komentarz