3 Minuty
Kupno samochodu używanego nadal bywa ryzykowne — problem fałszowanych numerów VIN dotknął także wicepremiera i ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego, który w 2024 r. nabył nielegalny pojazd wart około 100 tys. zł. Sprawa ponownie wywołała debatę o potrzebie zintegrowanego systemu wymiany danych rejestracyjnych w Unii Europejskiej. Brak takiego rozwiązania utrudnia weryfikację historii pojazdu, co ma konsekwencje dla bezpieczeństwa ruchu, logistyki i rynku używanych aut.
Co proponuje rząd i co już jest w toku?
Zmiany legislacyjne w Polsce
Sekretarz stanu Dariusz Standerski informuje, że pakiet zmian znalazł się w projektach parlamentarnych nowelizujących Prawo o ruchu drogowym. Jednym z głównych rozwiązań jest umożliwienie organom rejestrującym wymiany danych o pojazdach z innymi państwami członkowskimi UE przed rejestracją importowanych aut. To pozwoli urzędom szybciej identyfikować ryzyka zapisane w centralnych rejestrach innych krajów.
Ograniczenia pierwszego etapu
Nowe regulacje umożliwią weryfikację VIN na etapie rejestracji, jednak nie zabronią samodzielnego zakupu skradzionego samochodu. W praktyce oznacza to, że choć urzędy mogą odmówić rejestracji pojazdu z sfałszowanym VIN, kupujący, który nabył auto w dobrej wierze, może zostać finansowo poszkodowany — pojazd może zostać zatrzymany przez policję i prokuraturę.
Inicjatywy na poziomie UE
Ministerstwo cyfryzacji, za pośrednictwem MSZ, dwukrotnie zwracało się do Komisji Europejskiej (we wrześniu 2024 i w marcu 2025) o rozpoczęcie prac nad wspólnotowym systemem wymiany danych o pojazdach. Celem jest umożliwienie obywatelom i firmom dostępu do informacji o historii auta z innych krajów UE, aby można było samodzielnie zweryfikować numer VIN jeszcze przed zakupem.
Znaczenie dla transportu i mobilności
Wprowadzenie sprawnej wymiany danych ma znaczenie nie tylko dla prywatnych nabywców: dotyczy także sektora logistycznego i flot firm transportowych, które importują używane ciężarówki, autobusy czy pojazdy specjalistyczne przez porty i lotniska. Brak wiarygodnych danych wpływa na ryzyko operacyjne, bezpieczeństwo ruchu drogowego i koszty utrzymania floty. Nawet sektor kolei i infrastruktury drogowej odczuwa skutki problemów z kontrolą pochodzenia pojazdów — zwłaszcza gdy chodzi o pojazdy serwisowe i sprzęt obsługowy.
Bezpieczeństwo, środowisko i skutki społeczne
Zafałszowany VIN może ukrywać historię wypadków, awarii lub brak wykonanych akcji serwisowych i kampanii naprawczych (recall). To zwiększa ryzyko awarii na drogach i obniża bezpieczeństwo ruchu. Ponadto ukryte informacje o modyfikacjach dotyczących emisji wpływają na środowisko i na realizację celów klimatycznych w transporcie. Ekonomicznie, poprawa weryfikacji VIN może ograniczyć straty konsumentów, zmniejszyć koszty egzekwowania prawa i poprawić zaufanie do rynku wtórnego.
Co dalej?
Ministerstwo czeka na decyzję UE. Dalsze prace legislacyjne i techniczne będą kluczowe: skuteczny europejski system wymiany danych rejestracyjnych, obejmujący policję, urzędy rejestracyjne i platformy rynkowe, umożliwi lepszą ochronę nabywców, poprawi jakość danych w sektorze transportu i wspomoże rozwój bezpiecznej i zrównoważonej mobilności w Polsce i Europie.
Źródło: auto-swiat
Zostaw komentarz