5 Minuty
ElectroMobility Poland (EMP) stoi na progu decydującego etapu realizacji projektu fabryki samochodów elektrycznych w Jaworznie. Prezes spółki Tomasz Kędzierski poinformował, że rozstrzygnięcie w sprawie przyznania 4,5 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) może zapaść jeszcze w październiku. Przyznanie środków otworzy drogę do podpisania umowy inwestycyjnej, a następnie — na początku 2026 roku — do zawarcia umowy joint venture z branżowym partnerem.
Partnerstwa i negocjacje: chińscy inwestorzy i warunek politycznego wsparcia
Kędzierski zaznaczył, że EMP prowadzi rozmowy z czołowymi producentami napędów elektrycznych. Z dwoma chińskimi podmiotami spółka zawarła memoranda porozumienia. Partnerzy oczekują jednoznacznego wsparcia polityczno-gospodarczego, aby mieć pewność długoterminowej stabilności przedsięwzięcia, niezależnie od zmian w krajowej scenie politycznej. Ten element jest istotny nie tylko z punktu widzenia finansowania, ale też bezpieczeństwa łańcucha dostaw i planów eksportowych.
Gotowość inwestycyjna i infrastruktura
Stan przygotowania terenu i wykonawca
EMP deklaruje gotowość terenu pod zakład produkcyjny, wybranego generalnego wykonawcę — polską firmę Mirbud — oraz posiadanie pozwolenia na budowę. Samorząd Jaworzna aktywnie realizuje inwestycje w infrastrukturę drogową i energetyczną na potrzeby Jaworznickiego Obszaru Gospodarczego. Według prezesa, po otrzymaniu dofinansowania i podpisaniu umowy JV pierwsze prace budowlane mogłyby ruszyć w ciągu około dwóch miesięcy.
Infrastruktura transportowa i logistyczna
Dla sprawnej realizacji projektu niezbędne są powiązania logistyczne obejmujące drogi, koleje, porty i lotniska. Produkcja samochodów wymaga sprawnego transportu komponentów i gotowych wyrobów. Integracja z istniejącymi systemami kolejowymi i drogowymi regionu Śląska, a także dostęp do portów morskich dla eksportu i lotnisk dla szybkich połączeń biznesowych, będą kluczowe dla optymalizacji łańcucha dostaw oraz zmniejszenia kosztów logistyki.
Skala produkcji i rola lokalnych dostawców
Fabryka w Jaworznie ma być zakładem modułowym o docelowej mocy produkcyjnej 150 tys. samochodów rocznie, z możliwością rozbudowy do 300 tys. egzemplarzy. Pierwsze pojazdy mogą zjechać z linii produkcyjnej już dwa lata po rozpoczęciu inwestycji. EMP planuje, by udział lokalnych producentów w łańcuchu dostaw sięgnął do 80 proc. Na wsparcie rozwoju polskich dostawców zarezerwowano około 1,4 mld zł z KPO, co ma sprzyjać budowie regionalnego ekosystemu przemysłowego.
R&D, cyberbezpieczeństwo i integracja z siecią energetyczną
Kędzierski wskazuje, że projekt kładzie nacisk na rozwój badań i rozwoju oraz systemów związanych z cyberbezpieczeństwem i integracją pojazdów z siecią energetyczną (m.in. V2G). Wzmacnianie krajowego potencjału w tych obszarach jest postrzegane jako element zapewniający przewagę konkurencyjną i bezpieczeństwo technologiczne, ograniczając konieczność importu krytycznych komponentów.
Polityka publiczna, KPO i instrumenty unijne
Decyzja NFOŚiGW i wykorzystanie środków z KPO zależą od oceny technicznej i biznesowej projektu. EMP podkreśla, że projekt wymaga jasnego wsparcia instytucjonalnego na poziomie państwa. Dodatkowo polityka handlowa Unii Europejskiej, w tym cła na samochody elektryczne z Chin, wpływa na decyzje o lokalizacji produkcji komponentów i montażu w UE. Mechanizmy ochronne mogą skłonić zagranicznych producentów do przenoszenia części produkcji i centrów R&D do Europy, co stwarza szansę dla krajowego przemysłu.
Bezpieczeństwo, środowisko i wpływ na transport publiczny
Projekt fabryki ma znaczenie dla redukcji emisji z sektora transportu, ale jego wpływ na ruch drogowy i jakość powietrza będzie zależał od strategii zrównoważonej urbanistyki i polityk transportowych. Elektryfikacja flot transportu publicznego, w tym autobusów miejskich, tramwajów czy pociągów podmiejskich, może zostać wzmocniona przez rozwój lokalnej produkcji komponentów i technologii.
Jednocześnie rozwój produkcji pojazdów elektrycznych wymaga uwagi w obszarach: gospodarki bateriami, recyklingu, zabezpieczenia sieci energetycznej oraz minimalizacji wpływu na ruch drogowy i infrastrukturę. Planowane zakłady rozwojowe będą musiały współpracować z władzami lokalnymi i zarządcami infrastruktury, by ograniczyć negatywne konsekwencje dla ruchu i zapewnić bezpieczeństwo na drogach i kolejach.
Ekonomia i skutki społeczne projektu
EMP szacuje, że fabryka przy pełnych mocach produkcyjnych zatrudni do 7 tys. osób bezpośrednio. Po uwzględnieniu efektu mnożnika zatrudnienia wśród dostawców i kontrahentów, w szeroko rozumianym ekosystemie projektu pracę może znaleźć od 20 do 30 tys. osób. To znaczący impuls dla regionu śląskiego, gdzie sektor motoryzacyjny już zatrudniał blisko 50 tys. pracowników. Projekt ma potencjał, by wzmocnić lokalny rynek pracy, rozwój infrastruktury i zwiększyć popyt na usługi logistyczne i transportowe.
Ryzyka i wyzwania
Kędzierski przyznał, że kontynuowanie projektu w oparciu o pierwotne założenia modelu Izera po dwuletniej przerwie byłoby ryzykowne. EMP planuje oparcie wstępnej gamy modelowej na istniejącej platformie partnera branżowego, co ma przyspieszyć wejście na rynek. Największym wyzwaniem pozostaje jednak zabezpieczenie finansowania i uzyskanie jasnych sygnałów wsparcia politycznego, potrzebnych partnerom zagranicznym do zaangażowania kapitału.
Wnioski: znaczenie dla transportu i polityki przemysłowej
Projekt fabryki samochodów elektrycznych w Jaworznie może stać się katalizatorem dla rozwoju elektromobilności w Polsce oraz impulsem dla modernizacji infrastruktury drogowej, kolejowej i energetycznej. Realizacja inwestycji wpłynie na logistykę, transport publiczny i łańcuchy dostaw, ale wymaga współpracy międzysektorowej: administracji publicznej, przemysłu, sektora naukowego oraz partnerów zagranicznych. Decyzja NFOŚiGW i ostateczne porozumienia z partnerami wskażą, czy inwestycja stanie się trwałym elementem transformacji mobilności w Polsce, czy pozostanie projektem o ograniczonym zasięgu.
Źródło: bankier
Komentarze