6 Minuty
Płock przygotowuje się do wdrożenia floty autobusów napędzanych wodorem — miejskie władze potwierdziły umowę z Orlenem na dostawy niskoemisyjnego wodoru dla Komunikacji Miejskiej. Na ulice miasta ma wyjechać pierwsza partia 18 niskopodłogowych autobusów z ogniwami paliwowymi w połowie 2026 r. Projekt wpisuje się w szersze trendy transformacji transportu publicznego i rozbudowy infrastruktury paliw alternatywnych w Polsce i Europie.
Zakres zamówienia i finansowanie
Płock zdecydował się na zakup 18 autobusów wodorowych (12,5 m) z dostawą przez producenta Solaris BUS & Coach. Całość inwestycji w zakup tej partii pojazdów została sfinansowana z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO): dofinansowanie pokrywa 100% wartości netto umowy, ponad 57 mln zł, natomiast podatek VAT w wysokości ponad 13 mln zł stanowi wkład własny samorządu. Łączna wartość pierwszego zamówienia to około 70 mln zł.
Dodatkowo Płock uzyskał 30 mln zł bezzwrotnego wsparcia unijnego na zakup dziewięciu kolejnych autobusów wodorowych — całkowita wartość tego przedsięwzięcia to ponad 43,4 mln zł. Nowe pojazdy (cztery o długości 12 m i pięć o długości 18 m) mają dołączyć do taboru do końca 2027 r.
Umowa na dostawy wodoru i zapotrzebowanie paliwowe
Orlen ma dostarczać Komunikacji Miejskiej w Płocku niskoemisyjny wodór przez pięć lat. Wykupiona ilość ma pozwolić na codzienne tankowanie 18 autobusów — dzienne zapotrzebowanie floty szacowane jest na około 360 kg wodoru (średnio 20 kg na autobus). Koncern zadeklarował, że dystrybucja paliwa będzie zgodna z wymaganiami jakościowymi określonymi przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska dla wodoru przeznaczonego do celów komunikacyjnych.
Koszt obsługi floty 18 autobusów wodorowych w okresie obowiązywania umowy wyniesie ponad 24,1 mln zł. W scenariuszu rozszerzenia floty o kolejne 9 pojazdów samorząd szacuje dodatkowy koszt na nieco ponad 9 mln zł.
Stacja wodorowa — lokalizacja, technologia i harmonogram
Budowa stacji do tankowania wodoru już trwa przy ul. Łukasiewicza — w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącej stacji paliw Orlenu, naprzeciw Orlen Areny i w pobliżu głównego zakładu produkcyjnego spółki. Obiekt będzie integralnie wkomponowany w istniejącą infrastrukturę stacji, rozszerzając zakres oferowanych paliw o alternatywne źródła energii.
Stacja zostanie wyposażona w dystrybutory do pojazdów ciężkich i autobusów o ciśnieniu 350 bar oraz w stacje napełniające o ciśnieniu 700 bar przeznaczone dla samochodów osobowych. Inwestycja związana z częścią wodorową rozpoczęła się w kwietniu i jest na zaawansowanym etapie realizacji — dostawy kluczowych urządzeń technologicznych planowane są już w październiku, a uruchomienie obiektu przewidziano na pierwszy kwartał 2026 r.
Orlen zapowiada, że stacja będzie dostępna 24/7 zarówno dla odbiorców instytucjonalnych (np. Komunikacja Miejska), jak i klientów indywidualnych, co wpływać będzie na rozwój lokalnej logistyki paliw alternatywnych i obsługi ruchu drogowego.
Czas tankowania i eksploatacja
Praktyczne testy operacyjne i wyliczenia operatora wskazują, że pełne tankowanie autobusu wodorowego, razem z czynnościami dodatkowymi, nie powinno przekroczyć 30 minut — z czego około 20 minut to samo tankowanie, a kolejne 10 minut zajmują działania obsługowe. Takie założenie jest istotne dla planowania rozkładów, zarządzania taborami i ograniczania przestojów w ruchu.
Ekonomia paliwa: porównanie kosztów
Cena wodoru w Polsce oscyluje w granicach 69 zł/kg. Przy konsumpcji rzędu 0,8–1,0 kg/100 km w samochodach osobowych przekłada się to na koszt przejechania 100 km od około 55 do 69 zł. Dla porównania: koszt paliwa w samochodzie osobowym spalającym 8 l/100 km na benzynie to około 51 zł, a w samochodzie diesla przy spalaniu niespełna 6 l/100 km — około 36 zł. W przypadku autobusów miejskich kalkulacje ekonomiczne uwzględniają także dłuższą żywotność układów elektrycznych, niższe koszty serwisowania napędów elektrycznych i korzyści z ograniczeń emisji w centrach miast.
Polityka, regulacje i wsparcie publiczne
Projekt w Płocku jest efektem wielu elementów polityki publicznej: krajowych programów wsparcia zakupu bezemisyjnych autobusów, unijnych funduszy i wieloletnich strategii rozwoju infrastruktury zero- i niskoemisyjnej. Realizacja inwestycji finansowanych z KPO i funduszy unijnych pokazuje, że administracja centralna i samorządowa intensyfikują środki na transformację transportu. Dodatkowo Orlen wskazuje na systemowe programy wspierające przechodzenie flot miejskich na autobusy bezemisyjne, co sprzyja równoległemu rozwojowi rynku na inwestycje w stacje tankowania wodoru oraz zakup pojazdów.
Bezpieczeństwo, środowisko i wpływ na jakość powietrza
Wodorowe autobusy generują zerową emisję spalin w miejscu użytkowania, co przekłada się na poprawę jakości powietrza i ograniczenie hałasu w obszarach miejskich. Orlen przywołuje doświadczenia z innych miast, np. Poznania, gdzie stacja wodorowa dostarcza paliwo do 25 autobusów w ramach długoterminowego kontraktu — łącznie dostarczono tam 1,8 mln kg wodoru i oszacowano redukcję emisji CO2 o około 21 tys. ton.
Standardy bezpieczeństwa obsługi wodoru, wymagania dotyczące jakości paliwa i procedury eksploatacyjne są kształtowane przez krajowe regulacje oraz międzynarodowe wytyczne. Realizacja projektu obejmuje szkolenia dla personelu, procedury BHP oraz systemy monitoringu technologicznego instalacji.
Znaczenie dla transportu i logistyki miejskiej
Wprowadzenie autobusów wodorowych wpływa na szereg obszarów miejskiej polityki transportowej: plany taryfowe, rozkłady jazdy, zarządzanie ruchem i infrastrukturą zajezdni. Inwestycje w stacje tankowania przy stacjach paliw integrują logistykę zaopatrzenia paliw alternatywnych z istniejącą infrastrukturą drogową, a dostępność wodoru dla klientów indywidualnych i flot ciężarowych może przyczynić się do rozwoju logistyki zeroemisyjnej.
Płock jest też przykładem współpracy przemysłu i samorządu: główny zakład produkcyjny Orlenu, największy kompleks rafineryjno-petrochemiczny w Polsce, umożliwia lokalne wsparcie technologiczne i logistyczne projektu. Warto też przypomnieć inicjatywy takie jak Mazowiecka Dolina Wodorowa, których celem jest badania, rozwój i edukacja w zakresie wykorzystania wodoru w gospodarce.
Perspektywy
Rozwój stacji wodorowej i floty autobusów w Płocku jest jednym z elementów szerszego przekształcenia sektora transportu publicznego w Polsce — obok projektów związanych z elektryfikacją tramwajów, rozwojem kolei regionalnej czy modernizacją dróg i portów. Sukces pilotażu w Płocku może przyspieszyć decyzje innych miast dotyczące zakupu autobusów wodorowych i budowy infrastruktury tankowania, co w dalszej perspektywie wpłynie na dynamikę rynku, koszty paliwa i strukturę podaży usług transportowych.
Z punktu widzenia ruchu drogowego, logistyki i polityki publicznej, wdrożenie tego typu rozwiązań ma potencjał do zmniejszenia emisji w aglomeracjach, poprawy warunków zdrowotnych mieszkańców oraz stworzenia lokalnych miejsc pracy w sektorze obsługi i utrzymania nowego taboru oraz stacji paliw alternatywnych.
Źródło: businessinsider.com
Komentarze