Wymiana tachografów do 18 sierpnia 2025 — co musi wiedzieć każdy przewoźnik

Termin, kary i najważniejsze informacje

Do 18 sierpnia 2025 roku wszystkie firmy transportowe mają obowiązek wymienić dotychczasowe tachografy — zarówno analogowe, jak i pierwszej generacji cyfrowe — na tachografy drugiej generacji (tzw. smart tachografy). To wymóg wynikający z unijnego pakietu mobilności, którego celem jest zdalna i szybsza kontrola czasu pracy kierowców oraz zwiększenie bezpieczeństwa w ruchu międzynarodowym. Opóźnienie wymiany grozi karami administracyjnymi — w Polsce mogą one sięgnąć nawet 12 000 zł, a w niektórych krajach UE są jeszcze wyższe. W skrajnych przypadkach przewoźnik może utracić prawo do wykonywania przewozów międzynarodowych.

Reforma w transporcie drogowym — co zmienia pakiet mobilności

Pakiet mobilności wprowadzony w 2020 r. jest wdrażany etapami. Nowy etap obejmuje obowiązek instalacji tachografów 2. generacji, które umożliwiają zdalny odczyt i szybkie wykrywanie manipulacji. Dzięki temu inspekcje drogowe mają być mniej uciążliwe — kontrole będą mogły być przeprowadzane bez zatrzymywania pojazdu na poboczu, w wyznaczonych punktach kontrolnych, co ogranicza przestoje i zwiększa przejrzystość rozliczeń czasu pracy kierowców.

Jak działa smart tachograf?

Technologia i funkcje

Smart tachografy wykorzystują m.in. technologię DSRC (dedykowana łączność krótkiego zasięgu), moduł GNSS (GPS/GLONASS) oraz bezpieczny moduł do przechowywania danych. Pozwalają one na szybki odczyt informacji o prędkości, czasie jazdy, przerwach i ewentualnych błędach świadczących o próbach manipulacji. Dane mogą być przekazywane do systemów kontrolnych w czasie rzeczywistym w wyznaczonych punktach kontroli, co znacząco skraca procedury inspekcyjne.

Specyfikacje techniczne i kompatybilność

Co powinien oferować tachograf 2. generacji

W praktyce smart tachograf powinien mieć: wbudowany moduł GNSS, moduł DSRC do komunikacji z infrastrukturą kontrolną, bezpieczny moduł pamięci, zgodność z normami UE oraz mechanizmy wykrywania manipulacji. Urządzenia są projektowane tak, by pasowały do większości ciężarówek i autobusów na rynku, a montaż można wykonać w wyspecjalizowanych serwisach. Przewoźnicy powinni zwracać uwagę na certyfikaty zgodności oraz wsparcie producenta przy aktualizacjach oprogramowania.

Porównanie: analogowy, cyfrowy i smart tachograf

Analogowe tachografy to już praktycznie technologia przestarzała — brak rejestracji elektronicznej i podatność na manipulacje. Pierwsza generacja cyfrowa poprawiła bezpieczeństwo i umożliwiła zapis danych na karcie kierowcy, ale nie oferowała zdalnych odczytów. Smart tachograf 2. generacji dorzuca łączność DSRC i GNSS oraz szybszą wymianę danych z Inspekcją Transportu Drogowego, co przyspiesza kontrole i ogranicza nadużycia.

Konsekwencje dla floty, koszty i praktyczne porady

Warto zaplanować wymianę z wyprzedzeniem — im bliżej terminu, tym większe ryzyko kolejek w serwisach montażowych i opóźnień. Przewoźnicy powinni oszacować koszty retrofitu, sprawdzić dostępność autoryzowanych punktów montażu oraz zadbać o aktualizację oprogramowania. Działanie wcześniej zabezpiecza ciągłość pracy floty i minimalizuje ryzyko finansowych sankcji: mandaty za naruszenia czasu pracy (100–500 zł dla kierowcy) oraz kary dla przedsiębiorcy (nawet do 12 000 zł za brak wymiany urządzenia).

Pozycjonowanie rynkowe i porównanie ofert

Rynek urządzeń i usług montażowych dynamicznie rośnie — producenci tachografów oraz warsztaty oferują różne pakiety: sam montaż, montaż + konfiguracja, serwis i aktualizacje. Przy wyborze oferty warto porównywać nie tylko cenę, ale też gwarancję, szybką dostępność części, wsparcie techniczne oraz zgodność z przepisami UE. Dla firm transportowych oznacza to wybór rozwiązania, które minimalizuje ryzyko przestojów i zapewnia zgodność z pakietem mobilności.

Podsumowanie

Wymiana tachografów na urządzenia drugiej generacji to obowiązek, którego nie warto odkładać. Smart tachografy poprawiają efektywność kontroli, zwiększają bezpieczeństwo i ograniczają ryzyko kar. Zaplanuj montaż z wyprzedzeniem, sprawdź specyfikację urządzenia i wybierz sprawdzonego instalatora — to inwestycja chroniąca płynność operacji floty i zgodność z prawem transportowym.