Obowiązkowe badania dla kierowców 70+: KE proponuje wspólny standard dla całej UE

Wprowadzenie

Komisja Europejska pracuje nad ujednoliceniem zasad badań zdolności do prowadzenia pojazdów dla kierowców po 70. roku życia. Proponowany standard zakłada obowiązkowe testy co pięć lat dla seniorów w całej Unii, w tym w Polsce. Decyzja ma być odpowiedzią na demograficzne wyzwanie starzejącej się Europy i rosnącą liczbę wypadków z udziałem osób starszych.

Dlaczego zmiany są rozważane?

Politykę KE motywują rosnące statystyki i incydenty, które zwracają uwagę opinii publicznej. Głośny przykład z Dülmen w Niemczech, gdzie 89-letni kierowca pomylił pedały i doprowadził do szkód o wartości około 70 tys. euro, ponownie ożywił debatę. Według raportów medialnych i danych z Niemiec, w 2023 r. seniorzy byli uczestnikami ponad 21,5 tys. kolizji, co oznacza wzrost o około 25% względem sytuacji sprzed dziesięciu lat. To skłania do dyskusji o bezpieczeństwie na drogach i odpowiednich mechanizmach kontrolnych.

Co przewiduje propozycja KE?

Zgodnie z projektem, kierowcy po 70. roku życia mieliby poddawać się obowiązkowym badaniom co pięć lat. Badania obejmowałyby ocenę wzroku, słuchu oraz testy psychomotoryczne i zdolności reakcji — elementy kluczowe dla bezpiecznej jazdy. Celem jest wczesne wykrycie pogorszenia funkcji, które znacząco zwiększają ryzyko kolizji.

Doświadczenia innych krajów UE

W praktyce niektóre kraje już stosują zaostrzone reguły. W Portugalii badania dla kierowców po 70. roku życia odbywają się co dwa lata. W Finlandii natomiast pierwsze testy okresowe zaczynają się już od 45. roku życia i powtarzają co pięć lat. KE chce, aby takie procedury stały się jednolitym standardem w całej Unii.

Wiek a umiejętności za kierownicą

Specjaliści podkreślają, że sam wiek nie musi być rozstrzygający: wielu seniorów prowadzi ostrożniej, przestrzega ograniczeń prędkości i ma duże doświadczenie drogowe. Problem pojawia się, gdy pojawiają się pogorszenie wzroku, słuchu, osłabienie refleksu lub zaburzenia równowagi. Regularne badania mają pomóc odróżnić kierowców bezpiecznych od tych, którzy powinni zredukować aktywność lub zmienić warunki prowadzenia.

Wpływ na rynek motoryzacyjny i specyfikacje pojazdów

Wprowadzenie obowiązkowych badań może wpłynąć na popyt i specyfikację samochodów. Producenci coraz częściej oferują rozwiązania przyjazne seniorom: automatyczne skrzynie biegów, wyższe nadwozia typu SUV lub crossover dla łatwiejszego wsiadania, szerokie fotele z podparciem lędźwiowym, systemy wspomagania jazdy (ADAS) takie jak automatyczne hamowanie awaryjne, asystent pasa ruchu, czy monitor martwego pola. W kontekście bezpieczeństwa istotne są też oceny Euro NCAP i dodatkowe pakiety bezpieczeństwa. Dla rynku ważne będzie także pozycjonowanie samochodów dla seniorów: modele miejskie kontra małe SUV-y, hybrydy i auta elektryczne z prostą obsługą układów jazdy.

Porównania i rekomendacje

Dla kierowców starszych kluczowe są: widoczność, ergonomia kokpitu, łatwość obsługi sterowania, skuteczne hamulce i wsparcie ADAS. W porównaniu, małe hatchbacki oferują łatwość manewrowania w mieście, podczas gdy kompaktowe SUV-y dają lepszy komfort i wyższą pozycję za kierownicą.

Praktyczne wskazówki dla seniorów

• Regularne badania wzroku i słuchu oraz kontrole medyczne.
• Dostosowanie auta: lusterka z szerokim polem widzenia, czujniki cofania, kamera, automatyczna skrzynia.
• Kurs doszkalający dla starszych kierowców, skupiający się na technikach obronnej jazdy.

Podsumowanie

Propozycja KE ma na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach przy jednoczesnym utrzymaniu mobilności seniorów. Obowiązkowe badania co pięć lat dla kierowców 70+ to kompromis między potrzebą kontroli a prawem do samodzielnego przemieszczania się. Równocześnie rośnie znaczenie samochodów zaprojektowanych z myślą o starszych użytkownikach, wyposażonych w systemy wspomagania i ergonomiczne rozwiązania.