5 Minuty
Rośnie „turystyka paliwowa”: samochody z litewskimi tablicami na polskich stacjach
Coraz częściej na polskich stacjach widzimy auta z litewskimi rejestracjami — nie bez przyczyny. Po zmianie w przepisach podatkowych na Litwie, gdzie podniesiono stawkę akcyzy na paliwa, ceny na tamtejszym rynku poszybowały w górę. W efekcie kierowcy prywatni oraz firmy transportowe i logistyczne szukają tańszych paliw poza granicami, w tym w Polsce. Konsekwencje odczuwa litewski rynek: obroty są najniższe od czterech lat, mimo że w okresie pandemii COVID-19 sytuacja była mniej dramatyczna.
Co się zmieniło na Litwie i dlaczego to ma znaczenie?
Decydującym czynnikiem była jedna istotna zmiana w prawie podatkowym — podwyżka akcyzy na paliwa. Efekt: benzyna i diesel stały się droższe niż w sąsiadujących państwach. To z kolei spowodowało efekt „cross-border refueling” — tankowanie za granicą opłaca się ekonomicznie, szczególnie dla mieszkańców obszarów przygranicznych i przewoźników wracających z kursów do Europy Zachodniej.
Jakie grupy kierowców najczęściej tankują za granicą?
- Kierowcy prywatni z terenów przygranicznych;
- Firmy transportowe i kierowcy ciężarówek, którzy planują tankowanie w trasie (np. w Polsce, Belgii czy Luksemburgu);
- Kierowcy samochodów osobowych z autogazem (LPG), dla których różnice cenowe są znaczące.
Wpływ na rynek paliw i prognozy
Im częściej paliwo nabywane jest poza Litwą, tym mniejsze są krajowe przychody stacji paliw i hurtowni. Według ekspertów z Litewskiego stowarzyszenia przewoźników (Linava), nawet znaczący spadek cen ropy na światowych giełdach (np. 10%) nie rozwiąże problemu, jeśli podatki pozostaną na obecnym poziomie. Jedyne efektywne rozwiązanie, zdaniem części specjalistów, to obniżka akcyzy na paliwa.
Ceny paliw w Polsce — ile kosztuje tankowanie?
Na koniec sierpnia 2025 roku Biuro Reflex podaje następujące średnie stawki w Polsce:
- Benzyna 95: 5,81 zł/l;
- Benzyna 98: 6,59 zł/l;
- Olej napędowy (diesel): 5,91 zł/l;
- LPG: 2,65 zł/l.
Benzyna 95 jest najtańsza w woj. pomorskim (ok. 5,65 zł/l), a najdroższa w woj. świętokrzyskim (ok. 5,95 zł/l). W średniej cenie benzyny 95 akcyza to około 1,53 zł/l, a VAT to 1,09 zł/l — dane te wskazują, jak dużą rolę odgrywają podatki w końcowej cenie paliwa.
Co to oznacza dla samochodów i floty transportowej?
Dla kierowców samochodów osobowych różnica kilku groszy na litrze może oznaczać oszczędności porównywalne z kosztami krótkiej wycieczki do stacji po drugiej stronie granicy — szczególnie jeśli auto ma duże spalanie. Przykładowo, średni kompakt z silnikiem benzynowym może spalać 5–7 l/100 km, podczas gdy SUV-y zużywają 8–12 l/100 km. Przy tankowaniu 50–60 litrów różnica cenowa szybko się sumuje.
Dla ciężarówek i pojazdów flotowych oszczędności są jeszcze większe: duże baki (400–1200 l) i zużycie rzędu 25–35 l/100 km sprawiają, że każde eurocenty różnicy w cenie paliwa przekładają się na setki złotych oszczędności przy jednym tankowaniu. Dlatego firmy transportowe planują tankowanie tam, gdzie paliwo jest najtańsze — co wpływa na krajowe przychody stacji i hurtowni paliw w Litwie.
Specyfikacje paliw, wybór i porównania
Wybór między benzyną 95 a 98, dieslem i LPG zależy od specyfiki pojazdu i stylu jazdy. Benzyna 95 pozostaje najpopularniejsza w segmencie hatchback i sedana ze względu na korzystny stosunek ceny do osiągów. Benzyna 98 jest preferowana tam, gdzie producent zaleca wyższą liczba oktanową (lepsze osiągi w sportowych jednostkach). Diesel zachowuje przewagę w długodystansowych ciężarówkach i samochodach kombi ze względu na niższe spalanie przy dużych obciążeniach. LPG to opcja ekonomiczna dla wielu kierowców, zwłaszcza tych pokonujących dużo kilometrów lokalnych.
Podsumowanie i praktyczne wskazówki dla kierowców
Podwyżka akcyzy na Litwie wywołała zauważalny odpływ klientów paliwowych poza granice — najbliższym i chętnie wybieranym kierunkiem jest Polska. Dla kierowców oznacza to szansę na oszczędności, ale także konieczność planowania trasy i tankowań: porównuj ceny, pamiętaj o różnicach w rodzaju paliwa i zwróć uwagę na koszty podróży do stacji. Dla firm transportowych decyzje dotyczące logistyki paliwowej stają się elementem strategii kosztowej. Jeśli Litwa nie zmieni polityki akcyzowej, trend „turystyki paliwowej” będzie się utrzymywał — z konsekwencjami dla lokalnego rynku paliw i sieci stacji.
Źródło: auto-swiat
Komentarze