3 Minuty
Na tyłach wielu cystern przewożących benzynę, olej czy inne paliwa widać wiszące łańcuchy — drobny, niepozorny element, który jednak pełni ważną funkcję bezpieczeństwa. Wyjaśniamy, po co są te łańcuchy, jak działają i jakie nowoczesne rozwiązania je zastępują.
Jak powstaje ładunek elektrostatyczny i dlaczego to groźne?
Poruszająca się cysterna może gromadzić ładunek elektrostatyczny na karoserii i w zbiorniku. Źródłem są tarcie płynu o ścianki zbiornika, ruch opon po nawierzchni czy przepływ paliwa przez rurociągi — to zjawisko nazywane wyładowaniem elektrostatycznym (ESD). Nagły impuls ładunku może wygenerować iskrę, a przy obecności par lotnych i mieszanki powietrza z paliwem taka iskra może zapoczątkować pożar lub eksplozję.
Rola łańcucha: prosty mechanizm uziemienia
Wieszany z tyłu łańcuch ma za zadanie tworzyć przewodzącą ścieżkę do ziemi. Gdy łańcuch styka się z nawierzchnią, ładunek nie gromadzi się na kadłubie, lecz jest stopniowo odprowadzany do gruntu. To proste rozwiązanie zmniejsza ryzyko nagłego rozładowania w postaci iskry w newralgicznym momencie, np. podczas rozładunku paliwa.
Czy łańcuchy uderzające o asfalt mogą powodować iskrę?
To częste pytanie. W praktyce łańcuchy nie uderzają z taką siłą ani prędkością, by wywołać niebezpieczne iskry. Kontakt jest przerywany i delikatny — łańcuchy stykają się z nawierzchnią punktowo i pod niskim naciskiem, a energia ładunku rozprasza się przez przewodzący materiał. Poza tym miejsce kontaktu łańcucha z asfaltu zwykle nie ma koncentracji par paliwowych, co dodatkowo obniża ryzyko zapłonu.
Bezpieczeństwo podczas nalewania i rozładunku
Ryzyko wyładowania elektrostatycznego wzrasta w czasie transferu cieczy. Dlatego standardową praktyką jest stosowanie przewodów uziemiających i łączenie cysterny z uziemieniem instalacji przed rozpoczęciem pracy. Łańcuchy stanowią dodatkową, pasywną warstwę ochrony, ale nie zastępują poprawnego uziemienia i procedur operacyjnych.
Nowe technologie i regulacje
Wraz z postępem technologicznym łańcuchy coraz częściej zastępują bardziej wyspecjalizowane rozwiązania: taśmy i paski odprowadzające ładunek, przewodzące powłoki antyelektrostatyczne, przewodzące opony lub systemy bondingowe, które tworzą bezpośrednie, kontrolowane połączenie z uziomem. Ponadto wytyczne branżowe (np. zalecenia dotyczące ESD) podkreślają konieczność uziemienia podczas napełniania i rozładunku — szczegóły mogą się różnić w zależności od kraju i operatora.
Wnioski
Wiszące łańcuchy na cysternach to prosty i skuteczny sposób na odprowadzanie ładunku elektrostatycznego i zmniejszenie ryzyka zapłonu podczas transportu i operacji paliwowych. Choć nie są już jedynym środkiem bezpieczeństwa i w wielu systemach zastępowane są nowocześniejszymi rozwiązaniami, nadal pozostają widocznym przykładem zasad dotyczących kontroli ESD w transporcie materiałów łatwopalnych.
Zostaw komentarz